: بررسی گزینه های مختلف نرخ بهره و ارتباط متقابل آن با تورم در اقتصاد ایران

نرخ بهره و نرخ تورم، متغیرهایی کلیدی هستند که در تحقیقات انجام شده در ایران نوع ارتباط آن ها با یکدیگر مبهم است. چنین نتیجه ای شاید به دلیل استفاده از نرخ رسمی تعیین شده در سیستم بانکی کشور باشد که در نتیجه نمی تواند نرخ تعادلی مبتنی بر کل بازار پول کشور را منعکس نماید. از یک سو، دستوری بودن نرخ بهر? بانکی در اقتصاد ایران، با توجه به شرایط موجود، آن را به یکی از مهمترین ابزار اقتصادی جهت تحریک بخش واقعی اقتصاد تبدیل کرده است. از سوی دیگر، وجود دو نرخ بهره رسمی و غیررسمی و شکاف قابل توجه بین این دو نرخ در بازار تبعات منفی زیادی را به دنبال داشته است. با در دسترس نبودن نرخ بهره غیررسمی سئوال این است که چه متغیری می تواند بهترین جایگزین برای نرخ بهره تعادلی در اقتصاد ایران باشد. هدف تحقیق حاضر این است که با تعریف وبررسی جایگزین های احتمالی نرخ بهره در اقتصاد ایران، بهترین گزینه سازگار باتئوری های اقتصادی استخراج و سپس رابطه آن گزینه با تورم مورد بررسی قرار گیرد. از روش های همجمعی «یوهانسون» و «ardl» برای بررسی وجود رابطه بلندمدت بین دو متغیر و از روش علیت «تودا و یاماموتا» برای تعیین جهت علیت استفاده شده است. برآورد نتایج تجربی تخمین، در دو سناریو انجام شد که در سناریو اول به بررسی گزینه های مختلف نرخ بهره در رابطه فیشر پرداخته شد و در سناریو دوم نیز بطور مشابه گزینه های مختلف نرخ بهره در رابطه بین المللی فیشر مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصله حاکی است که نرخ بازدهی اجاره مسکن را می توان به عنوان سازگارترین جایگزین برای نرخ بهره منطبق با تئوری در ایران تلقی کرد. تنها در این صورت است که می توان گفت در بلند مدت تغییرات در نرخ بهره اسمی را با تغییرات نرخ تورم می توان توضیح داد. در انتها، بر مبنای نتایج حاصله سعی شده است که راهکارهای سیاستی مناسب برای مسائل و پرسشهای تحقیق ارائه شود.